Papatyanın faydaları nelerdir?

Papatya özellikle çay olarak antik Yunan ve daha öncesinde kullanılmıştır. Asteraceae olan papatya ailesine özgü olan bu bitkinin çiçekleri sıklıkla çay yapmak için kullanılmaktadır. Hafif aromatik ve acı bir tadı vardır. Papatya genelde alternatif tıp uygulayıcıları tarafından uyku problemini çözmek için kullanılmaktadır. (1)

Papatya bitkisi hem çay olarak hem de aromaterapik olarak kullanımıyla oldukça popüler bir bitkidir. Her iki seçenekte de bronş tıkanıklığını açmak için faydalı olan papatya, özellikle çay olarak kullanıldığında solunum yollarını açmakta, vücuttaki stresi azaltmakta ve hormonların seviyelerine etki edebilmektedir. Papatya yağ olarak kullanıldığında ise nefes alımını kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle, göğüs tıkanıklığı için bilinen önemli bir çözümdür. (2)

Papatyanın sağlığa Faydaları

Papatyanın sağlığa faydaları
Sindirime yardımcı olur: Papatyanın en çok bilinen sağlık yararlarından biri sindirim sisteminde yaşanan sorunların giderilmesi için etkili olmasıdır. Sindirimi geliştirmek için bağırsaklarda sıkışan gazı, mide ağrılarını, bulantıyı ve kusmayı önlemek için faydalı olmaktadır. Kolikler, gastrit, mide ülseri gibi diğer durumların tedavisi için de destekçi olabilmektedir.

Kolesterole iyi gelir: Papatya ayrıca kandaki yağın giderilmesinden yana olan kolin vitamin içerdiği sayesinde, yüksek kolesterol seviyelerini azaltabilmektedir. Bu nedenle, kolesterol sorunu olan insanlara durumu normale döndürmek ya da kontrol altında tutmak için gün içinde papatya çayını tüketmeleri tavsiye edilmektedir. Bu durumda, kolesterol için uygun besin programı uygulanmalı ve papatya çayı ise takviye destek olarak alınmalıdır.



Uykusuzluğa iyi gelir: Papatya özellikle çay olarak tüketildiğinde sinirleri yatıştırmak ve uykusuzluğa iyi gelmek için etkili olabilmektedir. Sahip olduğu yatıştırıcı özellikler sayesinde depresyon ya da stres tarafından üretilen belirtileri hafifletmeye yardımcı olabilmektedir. Tıbbi bir bitki olma özelliği taşıyan papatya, uykuya dalmak için bilinen en iyi yöntemlerden biridir. (3)

Kas ağrılarını rahatlatır: Papatyanın kullanım alanlarından biri de kasları gevşetmek için faydalı olmasıdır. Yerel mağazalarda ya da eczanelerde ağrılı kaslara doğrudan sürülebilen papatya özlü merhemler bulunmaktadır. Merhemler olmadığı takdirde, kasları rahatlatmak için günde iki ya da üç kez papatya çayı içilebilmektedir. Bu durumda, menstrüel krampların neden olduğu kas spazmları için de oldukça etkili olabilmektedir.

Bebeklerde kolik ve diş çıkma ağrılarını hafifletir: Bebeklerde yaşanan kolik için papatya faydalı olabilmektedir. Mide spazmlarının hafifletilmesi bebeğin karın ağrısını dindirebilmektedir. Papatya bu durumda ilaçların yerine güzel bir alternatif olabilmektedir. Aynı zamanda, diş çıkarma acısını da hafifletmek için tablet şeklinde alınabilmektedir. Her zaman olduğu gibi bebek için papatya kullanmadan önce bir doktora danışılması en doğrusu olacaktır.

Diyabete iyi gelir: Papatya ile hazırlanan çaylar diyabet tedavisinde yararlı etkileri nedeniyle faydalı olabilmektedir. Yapılan bir çalışmada, günlük olarak tüketilen papatya çayı diyabetik komplikasyonların ve hipergliseminin ilerlemesini önlediği görülmüştür. Papatya diyabetik olan hastalarda ilacın yerini tutmayabilir fakat kan şekerini dengelemek için yardımcı olabilmektedir. (4)



Soğuk algınlığı ve gribe iyi gelir: Papatya soğuk algınlığı ve gribe tamamen bir çare olmasa da belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilmektedir. Yapılan ön çalışmalarda, papatya özü içeren buharların teneffüs edilmesinin üst solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle yaşanan rahatsızlığı yatıştırabilmektedir. Papatyanın bu faydası sahip olduğu anti enflamatuar bileşiklerle bağdaştırılmaktadır.

Bağışıklık sistemini güçlendirir: Tarım ve Gıda Kimyası Dergisi’nde yayınlanan bir küçük çalışmada papatya çayı içmenin vücutta antibakteriyel bileşikleri artırdığı bulunmuştur. Araştırmacılar düzenli papatya çayı tüketiminin faydalı olabileceğini vurgulasa da tamamen işe yaradığını anlamak için çalışmalara devam edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Yine de, bağışıklık sistemine etki ederek soğuk algınlığı gibi durumlarla mücadele edebilmek için faydalı olabilmektedir. (5)

Antiseptik ve antibiyotiktir: Özellikle papatya yağı vücudu temizlemekte ve enfeksiyonların oluşmasını engellemektedir. Bu durumda, cilt ve saç üzerinde kullanılan mükemmel bir ürün olabilmektedir. Üstelik kafa derisine zarar da vermemektedir. Aynı zamanda bitleri de öldürebilmektedir. Papatya var olan enfeksiyonların yayılmasını durdurmakta ve tedavi edilmesini sağlamaktadır.

Ağrıkesicidir: Birçok migren hastası baş ağrılarını dindirmek ve rahatlatmak için papatyanın özelliklerine güvenmektedir. Aynı zamanda boğaz kasları ve eklem ağrılarını da gidermede etkilidir. Ağrıyı azalttığı gibi papatya bazen şişkinliğin inmesini de sağlayabilmektedir. Diğer yandan, diş çürümeleriyle mücadele edebilmektedir.



Anti inflamatuardır: Avrupalılar papatyayı bir krem haline getirerek merhem şeklinde topikal olarak uygulamaktadır. Bu durumda, tahriş olan cildi rahatlatmak için harikalar yaratmaktadır. Ayrıca, cildin yumuşaması, döküntülerin azaltılması, güneş yanığının iyileşmesi için faydalı olabilmektedir.  Maryland Üniversitesi Tıp Merkezi göre, papatya kronik bir cilt rahatsızlığı olan egzamanın tedavisinde orta derecede etkilidir. İnflamasyonu azaltmak için papatya çayı, papatya banyosu ya da yağı kullanım seçenekleri arasındadır. (6)

Antioksidan kaynağıdır: Papatya güçlü bir antioksidandır. Sahip olduğu özel ve hassas antioksidan bileşikler, papatyayı etkili bir alkolik tentür ya da esansiyel yağ haline getirmektedir. Bu bileşikler iltihabı azaltarak serbest radikallerin uğratacağı zararlara ve hücre mutasyonuna karşı önleyici olabilmektedir. Papatyanın antioksidan özelliği bağışıklık sistemini fonksiyonu ile ilişkilidir. Duygu durum bozuklukların, ağrı, şişlik gibi durumlarda faydalı olabilmektedir. Cilt, saç, tırnak, diş ve göz için de destekçidir.

Kanserle mücadele eder: Son zamanlarda yapılan çalışmalar papatyanın kanser karşıtı özellikler barındırdığını söylemektedir. Papatya kanserli tümörün büyümesini durdurmakta ve doğal bir kanser tedavisi sağlamaktadır. Kanserli hücrelerin inhibisyonu nedeniyle oluşan cilt, prostat, meme ve yumurtalık kanseri ile mücadele etmek için yardımcı olmaktadır.

Kalp sağlığını korur: Son zamanda yapılan çalışmalar, papatyanın kardiyovasküler sağlıklardan korumayı sağladığını ortaya koymuştur. Sahip olduğu yüksek düzeydeki flavonoidler nedeniyle papatya tüketen yaşlı erkeklerde koroner kalp hastalığının sonucu olan ölüm riski azalmaktadır. (7)



Papatya çayının sağlığa faydaları
Papatya esansiyel yağı antispazmodik, antiseptik, antibiyotik, antidepresan, antineuralgic, antifilojistik, gaz giderici, cholagogue, cicatrisant, emenagogue, analjezik, ateş düşürücü ilaç olma özelliği taşımaktadır. Ayrıca karaciğer ve sindirim sistemi için bir toniktir.

Papatya çayı yaraların iyileşmesini hızlandırmak için merhem olarak kullanılmaktadır. Yapılan çalışmalara göre ise, papatyalı suyun iyileşme sürecini hızlandırdığı görülmüştür.
Yapılan bazı araştırmalara göre, papatya suyu şeker hastaları olan kişilere yardımcı olabilmektedir. Ayrıca, hipergliseminin için de faydalıdır.
Antibakteriyel olan papatya suyu bakteriyel hastalıkların ve enfeksiyon oluşmasını engellemekte, tedavisine destek olmaktadır.
İngiltere’de yapılan bir çalışmaya göre, papatya çayı içmek kas spazmlarını yatıştırmaktadır. Bu nedenle, özellikle krampların yoğun olduğu menstrüel dönem için kadınlara tavsiye edilmektedir.
Papatya çayı mideyi rahatlatmak için harika bir yoldur. Kasları ve bağırsağın iç düzeyini yatıştırarak kötü sindirim ve irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi durumlara yardımcı olmaktadır.
Papatya çayı içmek uykusuzluğa iyi gelmekte ve uykunun kalitesini artırmaktadır. Yüzyıllar boyunca papatya çayı uykusuzluğu tedavi etmek için kullanılmıştır.
Papatya çayıyla hazırlanan soğuk çaylar merhemi hemoroidi rahatlatmak için yardımcı olabilmektedir.
Araştırmacılar, papatya çayının kanser hücrelerinin büyümesini tam tersine çevirdiğini keşfetmiştir. Papatya çayı, kanserli hücreleri azaltmaya yardımcı olabilmektedir.
Anti enflamatuar ve antiseptik özellikleri ile papatya çayı egzama, akne ve alerji gibi cilt tahrişleri temizleye yardımcı olmaktadır. (8)
Papatya yağının sağlığa faydaları
Ateş düşürücü özelliğe sahip olan papatya yağı vücuttan toksinlerin atılmasını sağlamanın yanı sıra ateşi düşürmekte ve soğumayla rahatlama sağlamaktadır.
Biyotik enfeksiyonlar, bakteri ve mantarlar nedeniyle oluşan enfeksiyonları tedavi edebilmektedir. Sahip olduğu antiseptik ve antibiyotik özellikler bu duruma yardımcı olmaktadır.
Depresyon ve benzeri ruh hallerini hafifletmek için papatya yağı oldukça faydalıdır. Üzüntü, depresyon, hayal kırıklığı ve tembellik duygularını ortadan kaldırabilmektedir.
Eski zamanlarda papatya yağı özellikle küçük çocuklarda, sıkıntı, öfke ve tahrişi sakinleştirmek için kullanılmıştır. Diğer yandan, sindirim sistemi ve üriner sistemde meydana gelen iltihabı tedavi etmekte faydalıdır. Ayrıca kan basıncını azaltarak kan damarlarının şişmesini engelleyebilmektedir.
Papatya yağı mide, sindirim sistemi ve karaciğer için oldukça faydalıdır. Mide suyu salgılanmasını teşvik etmekte ve hazmı kolaylaştırmaktadır. Ayrıca karaciğer için iyi olan safranın doğru akışını desteklemektedir.
Dolaşım ve ürik asit birikiminin neden olduğu romatizma ve artrit gibi hastalıkların tedavisine yardımcı olmaktadır. Bu nedenle, papatya yağı şişme ve ödem gibi problemleri hafifletebilmektedir.
Papatya yağı ciltteki ve yüzdeki yara izlerini yok edebildiği için kozmetik dünyasında oldukça popülerdir.
Analjezik özelliklere sahip olması nedeniyle kas, eklem, baş ağrısı, sinüs, diş ağrısı ve kemik yaralanmalarında yaşanan ağrıyı azaltabilmektedir.
Papatya yağı mide ve bağırsaktaki gazı yok etmektedir. Aynı zamanda, düşük kan basıncında vücudu rahatlatabilmektedir.
Papatya yağı sinir sistemi üzerindeki bozuklukları rahatlatmak için faydalı olabilmektedir.
Papatya yağı doğal bir toniktir. Cilt, kaslar ve iç organları sağlıklı tutar. (9)
Papatya suyunun cilde olan faydaları
Güçlü bir anti inflamatuar olan papatya suyu hassas ve akneye meyilli ciltler için faydalı olabilmektedir.
Mantara karşı, bakterilere kaşı, antiseptik ve antioksidan olan papatya suyu cildi her açısından korumaktadır.
Küçük cilt yaralarını dezenfeksiyon süreci ile tedavi edebilmektedir.
Cilde zarar veren serbest radikallerle mücadele etme yeteneğine sahip olan papatya yaşlanma sürecinin hızlanmasını engellemektedir.
Zengin antioksidan olan papatya suyu akne iltihabını, döküntüleri ve küçük izleri azaltmak için yardımcı olabilmektedir.
Doğal bir cilt açıcı ve cilt nemlendirici olan papatya suyu cildin sağlıklı ve parlak kalmasını sağlamaktadır.
Cilt bakım topikallerinin cilde nüfuz etmesi ve etkinliğini artırabilmesi için faydalıdır.
Cildi soyma yani peeling yapma işleminden sonra cildi yatıştırmaktadır. (10)
Papatyanın saça olan faydaları
Papatya çayı inflamatuarın oluşmasını önlemektedir. Bu nedenle, saçın yeniden büyümesine teşvik etmek için vücut içindeki kolajen protein üretimini desteklemektedir. Saçların yeniden büyümesini engelleyen saç köklerindeki ölü hücreleri temizler.
Papatya kepeğin ortadan kaldırılması için oldukça etkilidir. Sadece papatya suyuyla saçın durulanması kepekle mücadele etmek için yardımcı olabilmektedir.
Papatya çayında bulunan bileşikler pH dengesinin korunmasını sağlamaktadır. Böylece kafa derisi üzerinde aşırı sebum birikmesini engellemekte aynı zamanda da saçı beslemektedir.
Papatya çayı saçın parlak ve yumuşak kalması için önemli olan C ve E vitamini açısından zengindir. Ayrıca, kuru ve yıpranmış saçların sağlığını tekrar geri kazandırmaktadır.
Papatya çayı kırıkların yaşanmasını önlemek için çok etkilidir. Antioksidan olmasıyla beraber saçın kırılmasını da engellemektedir.
Eğer saçlarınız koyu renk ise papatya suyu kullanarak doğal yollarla saçın rengini açabilirsiniz. Soğutuluş papatya çayıyla saçları durulamak bunun için yeterli olacaktır. (11)
Papatyanın zararları
Papatya genel olarak güvenli olarak kabul edilmesine rağmen, bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara neden olabilmektedir. Eğer papatya ailesinden herhangi bir bitkiye alerjiniz varsa, papatya tüketiminden uzak durmanızda fayda vardır. Papatyaya karşı oluşan alerjik reaksiyonlar hayatı tehdit eden boyutlara varabilmektedir. Hamilelik sırasında papatya tüketiminden kaçınılmalıdır. Yine aynı şekilde, emzirme döneminde de papatya tüketiminden uzak durmalısınız.

Papatya bazı ilaçlarla etkileşime girebilmektedir. Bu nedenle, olumsuz reaksiyonlar görülebilir. Eğer yüksek kolesterol ya da kan inceltmek için ilaç alıyorsanız, papatyanın potansiyel bir yan etkisi olabilir. Çünkü papatyada sedatif etkisi vardır. Buna ek olarak, alkol, anti anksiyete ilaçları, uykusuzluk ilaçları alımı durumunda da papatyadan uzak durulmalıdır. (12)

Tavsiyeler



Papatyayı yağ, topikal krem ya da çay olarak kullanabilirsiniz. Ağız yoluyla tüketiminin günlük dozu 9 ila 15 g olarak belirlenmiştir. 1000 ml su ve 8 g papatya çiçeğiyle yapılmış gargaralar üzerinde klinik çalışmalar yapılmıştır. (13)

Marketlerden ya da aktarlardan papatya seçerken, en şifalı olanı elde etmek için çiçek başlarının temiz ve düzgün olmasına dikkat edilmelidir. Uykusuzluğu gidermenin yanında idrar söktürücü olarak da çalışan papatya çayını yatmadan yaklaşık olarak 1 saat önce içmek en iyisidir.