Alerjik Rinit Nedir?

Alerjik rinit oldukça yaygın olarak yaşanan bir sağlık durumudur. Vücudun hava yoluyla teneffüs ettiği maddelere karşı, bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bağışıklık sistemi alerjen olarak tanımladığı maddeleri algıladığı zaman alerjik rinit belirtilerinin yaşanmasına neden olan kimyasal maddeleri serbest bırakmaktadır.

Alerjik rinit durumunda en yaygın alerjenler genellikle ağaç ve çimen polenleridir. Diğer alerjenler arasında ise yatak örtülerinde bulunan toz akarları, havadaki küf sporları ve hayvan tüyleridir. (1)

Bazı insanlar diğerlerine göre alerjik rinit geliştirmeye daha duyarlı ya da eğilimli olabilmektedir. Alerji geçmişi bulunan bir aile bireyine sahip olma, zayıf bir bağışıklık sistemi, ikinci el dumana maruz kalma gibi faktörler alerjik rinitin gelişmesine katkıda bulunabilmektedir. Alerjik rinit, kadınlara oranla erkeklerde daha fazla yaşanmaktadır.

Alerjik rinitin iki türü bulunmaktadır. Biri bazı mevsimlerde ortaya çıkan mevsimsel (saman nezlesi olarak da bilinmektedir) alerjik rinit, diğeri ise yıl boyunca ortaya çıkan perennial alerjik rinit olarak bilinmektedir. (2)

Alerjik rinit belirtileri arasında burun tıkanıklığı, burun akıntısı, kaşıntı, hapşırma, öksürme, sulanmış ve kızarmış gözler bulunmaktadır. Boğaz ağrısı, kuru öksürük, baş ağrısı, yorgunluk, halsizlik ve gözaltı morlukları gibi başka belirtilere de neden olabilmektedir.

Alerjik rinit belirtileri, kişinin yaşam kalitesini oldukça etkileyebilmektedir. Alerjik rinitin tedavisi bulunmamaktadır, ancak, uygulanan tedaviler belirtilerin hafifletmesinde oldukça etkili olabilmektedir. (3)

Alerjik Rinit Belirtileri
Alerjik rinit nasıl anlaşılır? Alerjik rinit başlangıcı ve en sık yaşanan belirtisi burun tıkanıklığıdır. Kişi alerjisi bulunan madde ile temas girdikten kısa bir süre sonra ortaya çıkan diğer belirtiler arasında ise şunlar bulunmaktadır:



Burun, ağız, gözler, boğaz, cilt veya herhangi bir alanda kaşıntı
Koku alma ile ilgili sorunlar
Burun akıntısı
Hapşırma
Sulu gözler
Daha sonra gelişebilecek belirtiler ise şunları içerebilmektedir:

Burun tıkanıklığı
Öksürme
Tıkanmış kulaklar ve azalmış koku duyusu
Boğaz ağrısı
Gözlerin altında koyu halkalar
Gözlerin altında kabarıklık
Yorulma ve sinirlilik
Baş ağrısı (4)
Alerjik Rinit Belirtileri detayı için bakınız

Alerjik Rinit Nedenleri
Alerjik rinit neden olur? Alerjik rinit, bağışıklık sisteminin bazı maddelere karşı reaksiyon göstermesi sonucu oluşmaktadır. Alerjik rinite neden olan maddeler genellikle havada bulunmaktadır ve hava yoluyla vücuda alınmaktadır. Alerjen olarak adlandırılan bu maddeler şunlardır:

Çimen, yabani ot ve ağaç polenleri;
Ev tozu akar dışkıları
Küf sporları
Hayvan tüyleri ve daha az sıklıkla hamamböceği pislikleri
Mevsimsel alerjik rinitin nedeni, genellikle ilkbahar ve yaz aylarında ortaya çıkan rüzgârdan etkilenen polenlerdir. Polen sezonunun uzunluğu, yaşadığınız bölgeye ve bitki türlerine bağlıdır. Toz akarı alerjeni ise sürekli alerjik rinitin en yaygın nedenidir. (5)

Daha fazla Alerjik Rinit Nedenleri için

Alerjik Rinit Tedavisi
Alerjik rinit nasıl geçer? Alerjenlerden kaçınılması en iyi tedavi yöntemidir. Diğer yandan, bu genellikle mümkün olamamaktadır. Bir veya daha fazla alerjenden kaçınmanın mümkün olmadığı durumlarda, ilaç ve immünoterapi olmak üzere iki temel tıbbi tedavi yöntemi mevcuttur.

Alerjik rinit için reçetesiz ilaçları çocuklarda kullanmadan önce daima ilaçlarla ilgili doktorunuzdan veya eczacınızdan bilgi almalısınız. Çocuklar küçük yetişkinlerle aynı sisteme sahip değildir. İlaçlara karşı yetişkinlerden daha hassas ve yan etkileri yaşamaya daha eğilimlidir. (6)



Alerjik Rinit Ameliyatı

Ameliyat alerjik rinit tedavisi için çok kullanılmasa da, burun veya sinüslerin fiziksel bir kusurunu düzeltmek için ihtiyaç duyulabilir. Fiziksel sorunlar alerjik riniti tedavi etmeyi zorlaştırabilir. (7)

Alerjik Rinit İçin Hangi Doktora Gidilir?

Alerjik rinit teşhisi ve tedavisi için bir kulak, burun, boğaz (KBB) uzmanına başvurabilirsiniz. (8)

Alerjik Rinit Tedavisi detaylı bilgi için bakınız

Alerjik Rinite Ne İyi Gelir?
Alerjik Rinit Bitkisel Tedavisi

Zencefil: Zencefil, doğal bir antihistaminik olarak çalışmaktadır. Ayrıca, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük ve hatta baş ağrısı gibi alerjik rinit belirtilerini hafifletmeye yardımcı olan antiviral, antibakteriyel ve antiinflamatuar özelliklere sahiptir.



Zerdeçal: Her tür alerji riskini azaltmak için zerdeçal faydalı olabilmektedir. Bağışıklık artırıcı özelliklere sahip, güçlü bir antioksidan ve antiinflamatuardır. Burun tıkanıklığı, öksürük, ağız kuruluğu ve hapşırma gibi alerjik rinit belirtilerinin hafifletilmesine yardımcı olmaktadır. (9)

Sarımsak: Sarımsak, alerjik rinit tedavisinde çok etkili olabilen doğal bir antihistamin olan kuersetin içermektedir. Ayrıca, hızlı iyileşmeyi teşvik eden antibiyotik, antibakteriyel, antiviral ve bağışıklık sistemini güçlendirici özellikleri de bulunmaktadır.

Elma sirkesi: Elma sirkesi, antibiyotik ve antihistaminik özelliklerinden dolayı alerjik rinit için etkili bir tedavi yöntemi olabilmektedir. Hapşırma, burun tıkanıklığı ve baş ağrısı gibi belirtilerin yoğunluğunu azaltmaktadır. Ayrıca, bağışıklık sistemini güçlendirmeye de destekçidir. (10)

Isırgan otu: Isırgan otu, alerjik rinit de dâhil olmak üzere mevsimsel alerjileri tedavi etmek için antihistaminik ve antiinflamatuar olarak kullanılabilmektedir. Burun tıkanıklığı, öksürük, hapşırma ve kaşıntı gibi belirtileri hızlı bir şekilde rahatlatmayı sağlayabilmektedir. (11)

Civanperçemi: Mevsimsel alerjileri tedavi etmek için kullanılan civanperçemi, alerjik rinit için mükemmel bir bitkisel tedavi yöntemi olabilmektedir. Burun tıkanıklığı ve mukoza salgısı gibi belirtileri hafifletebilmektedir.

Deve dikeni: Deve dikeni alerjik rinit için bitkisel tedavi yöntemi durumunda, faydalı bir seçim olabilmektedir. Sarı deve dikeninin antiinflamatuar ve antihistaminik özellikleri, alerjileri azaltmakta ve tıkanıklığı hafifletmektedir. (12)



Yeşil çay: Yeşil çay, tüm belirtilerin rahatlatılmasına yardımcı olan yararlı bir antioksidandır. Yorgunluk, halsizlik, hafif vücut ağrısı gibi diğer belirtileri de etkili bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Bu nedenle, alerjik rinitten kurtulmak için düzenli olarak yeşil çayı tüketebilirsiniz. (13)

Alerjik Rinit Evde Tedavi Yöntemleri

Salin solüsyonu: Alerjik rinit için en kolay evde tedavi yöntemlerinden biri olabilmektedir.

1 çay kaşığı tuz ve bir tutam karbonatı 2 bardak ılık damıtılmış suyu karıştırın.
Burun ampulünü kullanarak ve karışımın az bir miktarını burun deliğine sokun.
Ardından bu karışımın ağızdan veya diğer burun deliğinden geri akmasına izin verin.
Solüsyonu ve mukus fazlasını çıkarmak için hafifçe burnunuzu üfleyin.
Diğer burun deliğinde de aynı işlemi tekrarlayın.
Durumunuz iyileşene kadar bu tedaviyi her gün birkaç tekrarlayabilirsiniz. Ayrıca, eczaneden hazır olarak satın alabilir ve aynı şekilde kullanabilirsiniz. (14)

Buhar: Buharı teneffüs etme, alerjik rinit için etkili evde tedavi yöntemi olabilmektedir. Özellikle, burun akıntısı ve boğaz ağrısı gibi allerjik rinit belirtilerinin giderilmesine yardımcı olabilmektedir.

Kaynar suyu bir kaba dökün.
İsteğe bağlı olarak nane, biberiye, okaliptüs veya çay ağacı yağı gibi herhangi bir uçucu yağdan 2-3 damla ekleyin.
Başınıza bir havluyu sabitleyin ve daha sonra kabın üzerine dikkatlice eğilin.
Bu buharı yaklaşık 5 ile 10 dakika derinlemesine soluyun.
Tamamen iyileşene kadar günde birkaç kez tekrar edebilirsiniz.
Küçük çocuklar için buharın teneffüsü önerilmemektedir. Onun yerine, sıcak bir banyo veya duş çok daha yardımcı olacaktır. (15)



Probiyotik: Probiyotikler alerjik rinit belirtilerinin şiddetini ve sıklığını azaltabilmektedir. Bağışıklık sisteminizi geliştirmek için düzenli olarak probiyotik yoğurt yiyebilirsiniz.

C vitamini: C vitamini alerjik rinit belirtilerini azaltmaya yardımcı olan antihistaminik özellikler içermektedir. Diğer yandan, bağışıklık sisteminin hızlanmasına da yardımcı olmaktadır. Bu nedenle, hastalığın süresini kısaltmaya ve enfeksiyonu önlemeye destekçidir. Portakal, brokoli, limon, greyfurt, kivi, patates, çilek, biber ve domates gibi C vitamini açısından zengin gıdaları tüketebilirsiniz.