Ürtiker (Kurdeşen) Belirtileri

Ürtikerin süresi ve şiddeti kişiden kişiye göre değişmektedir. Vücudun hemen hemen her yerinde ortaya çıkabilen ürtiker döküntüleri, genellikle kollar, bacaklar ve yüz bölgelerinde görülmektedir. Bu döküntüler genellikle ürtiker başlangıcının ilk belirtisidir. İnflamasyon ve kaşıntı neredeyse ürtiker döküntülerinin olduğu her alanda ortaya çıkabilmektedir. (1)

Ürtikerin süresine ve şiddetine göre şöyle sınıflandırabilmektedir:

Akut ürtiker: Ürtiker döküntüleri altı hafta içinde tamamen temizlenmektedir.
Kronik ürtiker: Ürtiker döküntülerinin altı haftadan daha fazla bir süre boyunca devam ettiği ya da nadir vakalarda, çoğu zaman yıllar boyunca devam ettiği durumlar, kronik ürtiker olarak değerlendirilmektedir.
Ürtiker vasküliti olarak bilinen çok daha seyrek olan bu ürtiker türü, ciltteki kan damarlarının iltihaplanmasına neden olabilir. Bu durumlarda, döküntüler 24 saatten daha uzun sürmekte, daha acı verici olabilmekte ve cilt üzerinde çürükler bırakabilmektedir. (2)

Belirtileri anlayabilmeniz, bir teşhise ulaşabilmeniz ve durumunuzun bir ısı döküntüsü veya anjiyoödem gibi başka bir cilt şikâyeti olup olmadığını belirleyip önleyebilmeniz açısından önemlidir.

Ürtiker nasıl anlaşılır? Ürtikerin ortak belirtileri şöyle sıralanabilmektedir: (3)

Kabarcıklar

Ürtiker döküntüleri cilt üzerinde ortaya çıkan renkli kabarcıklardır. Bunlar genellikle kırmızı veya beyaz renktedir ve ciltte engebeli, tıkanmış gibi görünen daha büyük kabarcıklar oluşturmak için bir araya gelirler.

Kabarcıklar normalde birkaç gün içinde yok olurlar, ancak vücudunuz boyunca hareket ettikleri izlenimini vererek çok hızlı bir şekilde tekrar ortaya çıkabilirler.



İltihap

Bağışıklık sistemi histamin gibi iltihaplayıcı kimyasalları serbest bıraktığında, cildin etkilenen bölgeleri şişmeye başlamaktadır.

Bu, vücudun rahatsız edici toksinleri atmaya ve kendisini iyileştirmeye çalıştığının bir işaretidir, ancak deride renk değişikliği ve kaşıntıya neden olduğu için son derece rahatsız edici bir hal alabilmektedir. (4)

Kaşıntı

Kaşıntı, ürtiker açısından daha tehlikeli belirtilerden biri olarak kabul edilebilir. Kaşırken cildinizi çizmeniz, cildin epidermal tabakasına zarar verebileceğinden sizi sekonder bakteriyel enfeksiyonlara ve alerjenlere karşı daha savunmasız hale getirir.

İyileşme sürecini yavaşlatabileceğinden ve ikincil bir bakteri enfeksiyonu gelişme riski taşıdığından, ürtiker döküntüleriyle ilişkili kaşıntı ne kadar dayanılmaz olsa da, cildi tahriş etmemeye çalışmalısınız.



Kızarıklık

Kızarıklık veya döküntü, histamin kan damarlarını genişlettiği için oluşabilmektedir. Bu, etkilenen bölgede cildin daha kırmızı görünmesine ve bazen renk değişikliği oluşmasına neden olabilir. Bazı ürtiker durumlarında, özellikle kan plazması çevredeki dokulara sızdırılmışsa, sıvı birikebilir ve döküntü oluşumunu tetikleyebilir. (5)

Cildinize baskı uygularsanız, döküntü muhtemelen daha soluklaşacaktır (beyaz bir renk alacaktır). Anjiyoödemden muzdarip olmanız durumunda kızarıklık o kadar belirgin bir belirti olmayacaktır.

Stres

Gözle görülür cilt koşullarının çoğunda sık görülen bir durum olan stres, ürtiker belirtilerinden biri olabilir. Panik içinde veya endişeli hissedildiğinde, bağışıklık sistemimize potansiyel olarak yaşamı tehdit eden bir durumda olduğunuzu düşünerek içgüdülerinizi uyarabilir.

Bağışıklık sistemi, kan damarlarını genişletmek ve dolaşımınızı hızlandırmak için adrenalin ve histamin gibi iltihaplı kimyasalların hızla yayılmasını ve vücuda daha hızla pompalanmasını sağlar.



Bu da, daha sonra vücudunuzu stres altına alıp sindirim sisteminizi kesintiye uğratabilir ve gerekli besin maddelerini emilimini engeller. Bu koşullar altında, bir ürtiker atağı daha uzun sürebilir ve kalıcı hale gelebilir; hatta akuttan kronik hale dönüşebilir. (6)

Uyku Bozuklukları

Stres, kaşınma ve genel rahatsızlık bir araya geldiğinde, tüm bu faktörler uyku düzeninizi bozabilir ve belirtilerinizi daha da kötüleştirebilir.

Uyku, vücudun neredeyse her fonksiyonu için çok önemlidir ve uykudan mahrum kaldığınızda bağışıklık fonksiyonunuz tehlikeye girer. Sonuç olarak da, psikolojik sağlıklarınız zarar görebilir.

Stres ve kaşıntı sizi geceleri uyanık tuttuğundan bu daha sonra kısır döngü oluşturur. (7)

Ürtiker (Kurdeşen) Nedir?
Halk arasında kurdeşen olarak da bilinen ürtiker, alerjik reaksiyonlar, ilaçlar ve ısı gibi çeşitli nedenler tarafından tetiklenebilen bir cilt döküntüsüdür. Genelde ürtikeri neyin tetiklediğini tahmin etmek mümkün olabilirken, bazı durumlarda tetikleyici tam olarak bilinmemektedir.



Ürtiker döküntüleri, vücut histamin adı verilen ve virüs veya bakteri ile savaşmak için kullanılan bir protein ürettiğinde ortaya çıkmaktadır.

İlk dikkat çeken belirtisi cilt üzerinde görülen kırmızı döküntülerdir. Bazen bunlara, kabarcıklar da eşlik edebilmektedir. Cildin ürtiker döken alanları genellikle birkaç saat sonra normale dönmeye başlamaktadır, ancak bazen vücudun başka yerlerinde da tekrar ortaya çıkabilmektedir. (8)

Ürtiker (Kurdeşen) Nedir? hakkında daha fazla bilgi almak için tıklayınız.

Ürtiker (Kurdeşen) Nedenleri
Ürtiker neden olur? Ürtikere neden olduğu bilinen bazı faktörler şöyle sıralanmaktadır:

İlaçlar (antibiyotikler, aspirin ve kodein gibi)
Bazı gıda katkı maddeleri
Enfeksiyonlar (bakteriyel, viral veya parazit dâhil)
Sistemik lupus eritematosus, kızamıkçık ve hepatitler gibi bazı belli koşullar
Duygusal stres
Bitkiler veya hayvanlarla temas
Sıcaklık
Soğuk hava
Egzersiz ve terleme
Arı ve yaban arısı sokmaları (9)
Ürtiker (Kurdeşen) Nedenleri daha fazlası için

Ürtiker (Kurdeşen) Tedavisi
Ürtiker nasıl geçer? Ürtiker döküntülerinin hafif olması durumunda tedavi gerekli olmayabilir. Zamanla, cilt kendi kendine iyileşecektir. Kaşıntı ve şişmeyi azaltmaya yardımcı olması için:



Sıcak banyo veya duş almayın.
Alanı tahriş edebilecek, sıkı oturan giysiler giymeyin.
Sağlık uzmanınız, bir antihistaminik önerebilir. İlacı nasıl alınacağınızla ilgili talimatları dikkatlice takip edin.
Eğer reaksiyonunuz şiddetli ise, özellikle de şişlikler boğazınıza kadar geldiyse, acil olarak epinefrin veya steroid almanız gerekebilir. Boğazda bulunan ürtiker döküntüleri hava yolunu tıkayarak nefes almayı zorlaştırabilmektedir.